ขนมไทยในวาระสำคัญต่างๆ

ขนมไทยในงานมงคล ส่วนใหญ่จะนิยมที่ชื่อเป็นมงคล และมีการทำที่ประณีตสวยงาม เพราะคนไทยมีความเชื่อว่าการที่ทำของถวายพระต้องใช้ของที่สวยงามเพื่อความเป็นสิริมงคลของตนเอง เช่น ทองหยิบ ทองหยอด ขนมฝอยทอง เป็นต้น 

ขนมไทยในงานอวมงคล ส่วนใหญ่เป็นงานอวมงคลจะไม่ค่อยใช้ขนม ยกเว้นแต่การทำบุญเลี้ยงพระในงานศพ ขนมที่ใช้ในงานอวมงคลนั้น จะไม่นิยมที่เป็นเส้น เพราะเชื่อว่าจะทำให้มีการสูญเสียต่อไปเหมือนเส้นขนม  

ขนมไทยในงานประเพณีเดือน10 จะประกอบด้วย กระยาสารท (ใช้กันทุกภาคนอกจากภาคใต้) ข้าวยาคู ข้าวทิพย์ ส่วนภาคใต้จะนิยมใช้ยาสาด (กระยาสารท) ยาหนม (กาละแม) ขนมต้ม (ข้าวเหนียวผัดกับกะทิแล้วห่อด้วยใบตองกะพ้อแล้วนำไปต้ม) ขนมม้า ขนมท่อนใต้ ขนมเจาะรู ขนมลา 

ขนมไทยในงานตักบาตรเทโว จะประกอบไปด้วยข้าวต้มลูกโยน (ลักษณะหอมีหางจับโยนได้) 

เทศกาลสงกรานต์ ซึ่งถือว่าเป็นวันขึ้นปีใหม่ไทย จะใช้ขนมที่เป็นมงคลนาม จัดเป็นขนมชั้นดีใช้ในการทำบุญเลี้ยงพระ แล้วก็เตรียมขนมสำหรับรับรองแขกเหรื่อ ที่มารดน้ำดำหัวขอพรผู้ใหญ่ที่เคารพนับถือ สมัยโบราณจะกวนกะละแมแต่ปัจจุบันอาจใช้ขนมอื่นๆ ที่อร่อยและสวยงาม เช่น ขนมชั้น ขนมลูกชุบ ตามความสะดวก

ความหมายของขนมมงคลที่นิยมใช้ในพิธีต่างๆ 

• ฝอยทอง หมายถึง การทำให้ชีวิตยืนยาวเหมือนเส้นฝอยทอง 

• ทองหยิบ หมายถึง การหยิบจับอะไรเป็นเงินเป็นทอง 

• ทองหยอด หมายถึง การจัดวางอะไรเป็นเงินเป็นทอง 

• จ่ามงกุฎ หมายถึง การได้เลื่อนขั้น เลื่อนยศ เลื่อนตำแหน่ง 

• ทองเอก หมายถึง การแสดงความเป็นหนึ่ง 

• ขนมชั้น หมายถึง การทำชีวิตมีอนาคตที่สูงขึ้น 

• ขนมถ้วยฟู หมายถึง การทำภารกิจให้เฟื่องฟูรุ่งเรือง 

• ลูกชุบ หมายถึง การแสดงถึงมีลูกเต็มบ้านหลานเต็มเมือง 

• ขนมกง การแสดงความรักเหมือนกงจักร 

• ขนมสามเกลอ การเสี่ยงทายถึงชีวิตครอบครัว